AGİ Hesaplama

Asgari Geçim İndirimi(Agi) Nedir?

Asgari Geçim İndirimi, 16 yaşından büyük işçilerin, belirli özelliklerine bağlı olarak hesaplanan ve kişilerin kendilerini ve bakmakla yükümlü oldukları kişileri geçindirebilecekleri asgari tutarın vergilendirme dışı bırakılmasını ifade eder. Asgari geçim indirimi tutarı her yıl yeniden belirlenir. Asgari geçim indirimi, işçinin kendisine tanınmış kanuni hakkıdır. İşverence bu tutar devlet namına işçiye ödenir daha sonra işveren bu tutarı kendi gelir vergisinden düşebilecektir. Asgari geçim indirimi için işçi, Aile Durum Bildirim Formunu doldurur ve bu formdaki beyanlar doğru kabul edilir. Yanlış bilgilendirmelerden daha sonra işçi sorumlu olacaktır. Ayrıca işçi asgari geçim indirimi tutarını etkileyecek değişimlerden (boşanma, çocuk sayısındaki değişim) işverenini bilgilendirmelidir.

Asgari Geçim İndiriminin Özellikleri

Asgari geçim indirimi, ücret ve ücret eki değildir. Bu sebeple giydirilmiş ücrete dahil değildir. Asgari geçim indirimini işverenin ödemesi gerektiğinden bahsetmiştik. Ödenmediği takdirde işçinin asgari geçim indirimini isteyebileceği zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu sürenin dolmasıyla işçinin bu talep hakkı zamanaşımına uğrayacaktır.
İşverenin asgari geçim indirimini ödememesi İş Kanunu ve Vergi Kanunu uyarınca sorumluluğunu doğuracaktır. Asgari geçim indirimi işçinin yasal hakkı olduğundan işverence işçiye ödenmemesi çalışanın haklı sebeple feshini oluşturacaktır.

Asgari Geçim İndiriminden Kimler Yararlanabilir?

Asgari geçim indiriminden ;

• Ücreti gerçek usulde vergilendirilmesi kaydıyla ile her çalışan ve
• Gelir Vergisi Kanunu madde 61’de belirtilen ücreti alan her çalışan faydalanabilecektir.

Asgari Geçim İndiriminin Hesaplanması Nelere Bağlıdır?

Asgari Geçim İndirimi hesaplanırken ;

• İşçinin medeni haline (evli ya da bekar) ,
• Çocuk sayısına göre,
• Eşinin çalışıp çalışmaması,
• Çocukların yaşları gibi özelliklerine bağlı olarak değişmekte ve bu özelliklere göre hesaplanmaktadır.

Reşit Çocuğu olanlar…?

Çalışanın reşit olan çocuğu eğer ailenin bakımında ve eğitimine devam ediyorsa işçi, asgari geçim indiriminden istifade edilebilir.

Asgari Geçim İndirimi Nasıl Hesaplanır?

Asgari geçim indirimi yukarıda bahsedilen özelliklere bağlı olarak asgari ücret üzerinden hesaplama yapılarak bulunmaktadır. Hesaplama şu şekildedir : Bulunulan yılın ilk altı aylık asgari ücret miktarının yıllık toplamı hesaplanır. Bulunulan yıllık toplam tutar agi oranı ile çarpılır ve daha sonra bu tutar, gelir vergisi oranı olan %15 ile çarpılır ve son olarak 12’ye bölünerek asgari geçim indirim tutarı hesaplanmış olur.

Asgari Geçim İndirimi Hesaplama Oranları Nelerdir?

AGİ hesaplama oranı şu şekildedir;

• İşçinin kendisi için: %50
• İşçinin çalışmayan ve bir gelire sahip olmayan eşi için: %10
• İşçinin birinci ve ikinci çocuğu için her çocuk başına düşen: % 7,5
• İşçinin üçüncü çocuğu için: %10
• İşçinin dört ve dörtten fazla çocuğu için: %5

2019 Yılı Asgari Geçim İndirimi (Agi) Ne Kadar?

Agi 2019 yılı için şu kadardır;

• Bekar kişiler için aylık: 191,88 TL
• Evli işçinin çalışmayan eşi için aylık: 230,26 TL
• Evli işçinin çalışmayan eşi ve 1 çocuğu varsa: 259,04 TL
• Evli işçinin çalışmayan eşi ve 2 çocuğu varsa: 287,82 TL
• Evli işçinin çalışmayan eşi ve 3 çocuğu varsa: 326,20 TL
• Evli işçinin çalışmayan eşi ve 4 çocuğu varsa: 326,20 TL
• Evli işçinin çalışmayan eşi ve 5 çocuğu varsa: 326,20 TL
• Evli işçinin çalışan eşi için: 191,88 TL
• Evli işçinin çalışan eşi ve 1 çocuğu varsa: 220,66 TL
• Evli işçinin çalışan eşi ve 2 çocuğu varsa: 249,44 TL
• Evli işçinin çalışan eşi ve 3 çocuğu varsa: 287,82 TL
• Evli işçinin çalışan eşi ve 4 çocuğu varsa: 307,01 TL
• Evli işçinin çalışan eşi ve 5 çocuğu varsa: 326,20 TL

Asgari Geçim İndirimine İlişkin Yargıtay Kararları

‘’ Davacı vekili, müvekkili işçinin iş sözleşmesini haklı sebeple feshettiğini, işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, aylık ücret ile asgari geçim indirimi alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir… Diğer taraftan, somut olayda; Mahkemece davacının aylık ücret ve asgari geçim indirimi alacak talepleri, bilirkişi raporu doğrultusunda, imzasız bordrodaki tahakkukların banka kayıtları ile ödendiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle hüküm altına alınmış ise de, davacıya ait banka kayıtlarının davalı yanca delil olarak dayanılmasına rağmen celbedilmediği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla; Mahkemece, davacıya ait banka hesap ekstresi getirtilerek, davacının imzasını içermeyen 2014 yılı Nisan ayı ücret bordrosunda tahakkuk ettirilen asgari geçim indirimive aylık ücret miktarlarının banka kanalıyla davacıya ödenip ödenmediği tespit edilmelidir. Eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsizdir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.05.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.(Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2017/22424 E. , 2019/11069 K.)’’

‘’Tazminatın belirlenmesi için sigortalının pasif devre zararınında esas alınması gereken ücret konusunda uyuşmazlık bulunduğu anlaşılmaktadır. Gerçekten 01.01.2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5615 sayılı yasanın …maddesiyle değişik 193 sayılı gelir vergisi kanununun Asgari geçim indirimi başlıklı 32. maddesine göre “Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.

Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5’i dir. Gelirin kısmi döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.

Öte yandan, pasif devre de herhangi bir işte çalışılmasa bile, sigortalının salt yaşamsal faaliyetlerini sürdürmesinin ekonomik bir değer taşıması nedeniyle bundan yoksun kalan bakımından bir zarar oluşacağı ve bu zararın karşılanması amacıyla pasif devre zararının hesaplanması gerektiği, bu zararın hesaplanması sırasında esas alınması gereken ücretin asgari ücret olduğu Dairemizin ve giderek Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir.

Diğer bir deyişle pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan asgari ücret, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Bu duruma göre ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin, ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif devre zararının hesaplanması sırasında dikkate alınamayacağı açıktır.

Somut olayda, hükme esas alınan hesaba ilişkin bilirkişi raporundan pasif dönem zarar hesabı yapılırken asgarigeçim indiriminin de hesaplamaya dahil edildiği, bu yönüyle kararın hatalı olduğu anlaşılmaktadır.

Mahkemece Yapılacak İş

Bozma ilamına konu mevcut hesap raporundaki diğer verilerin aynen dikkate alınmasıyla ve pasif dönem hesabı için esas alınacak ücretin asgari geçim indirimsiz asgari ücret olacağı gözetilerek, taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış hakların da dikkate alınmasıyla karar verilmesinden ibarettir.

Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

O halde, davacı vekilinin ve davalılardan … Sigorta AŞ ile … vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden taraflara iadesine 20/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi. (Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2018/6284 E. , 2019/3938 K.)